Tapmes (o.)

identificatiecode
ID 801
morfologie
beroep
holotype
MOT V 2000.0500 L=19cm B=3,5cm G=90gr. Opschrift: HEVEA G&S DELI.
holotype
MOT V 2005.0027 L=19cm B=2cm G=104gr
alias
rubberaftapmes (syn.)
alias
harstapmes (syn.)
alias
serdang (syn.) (VAN DEN ABEELE & VANDENPUT: 374)
beschrijving

Rubber wordt gewonnen uit het melksap (latex) van de hevea's. De winning gebeurt door de levende boom te tappen met het tapmes. De latexvaten worden dwars doorgesneden. Daarom wordt de tapsnede in een helling van ongeveer 30° met het horizontale vlak gemaakt waardoor de latex langs de snede afvloeit. Onder de snede bevestigt men een metalen gootje, waardoor de latex in het opvangbakje terechtkomt (1).

Het tapmes heeft een metalen gebogen lemmet met aan het uiteinde een U-vormige gebogen lip en een recht houten hecht van ca. 10 cm. Bij het tappen wordt met deze scherpe lip een baststrookje van ca. 1,5 cm dikte weggesneden.

Het tapmes lijkt op de boomrits waarmee een te vellen boom wordt gemerkt en op de klompenmakersrits waarmee de klompenmaker versieringen aanbrengt op klompen. [MOT]

(1) Zie bv. VAN DEN ABEELE & VANDENPUT: 374.