Opzoeken

Handwerktuig dat meestal bestaat uit een metalen spiraal met handvat om flessen te ontkurken. Er bestaan talloze modellen, met een zeer grote verscheidenheid in vorm, die volgens verschillende principes werken. De eenvoudigste kurkentrekker bestaat uit een spiraal met handvat dat o.a. een metalen ring (zie ook bodemtrekker), een knop of een kruk kan zijn (1). De spiraal is zo'n 8 cm lang. Voor de flesjes eau de cologne bestaat er een kleine kurkentrekker met een spiraaltje van zo'n 1,5 cm; voor medicijnen, is het geheel zo'n 6 cm lang. Door het handvat te draaien, boort de spiraal zich in de kurk. Vervolgens trekt men aan de kurkentrekker en de kurk komt mee naar buiten. Dat vereist aanzienlijk veel kracht. Een sterke veer kan hier een oplossing bieden. Een ander middel om de inspanning te reduceren is de schroef. Door een vleugelmoer aan te draaien komt de kurk uit de fles. In plaats van de schroef kan de kurkentrekker ook een heugel hebben waarop een tandrad met kruk, draait. Door een kurkentrekker met één of...

Hamer waarop de stempel van de eigenaar van het bos of van de houthandelaar staat, dienend tot het merken - op de doorsnede - van gevelde bomen. De hamer kan een stempel aan één of beide zijden hebben of er kan een metalen rad op de steel steken waarop in uitspringende gedeelten verscheidene letters of cijfers staan zodat een combinatie kan gestempeld worden. De stempelhamer is te onderscheiden van het blesbijltje, daar hij geen bijltje heeft. Zie ook stempelhamer (leerlooier) en slagstempel. [MOT]

De aftrekker voor vuurwapens bestaat uit een enkele of dubbele spiraalvormige schroef met scherpe punt(en) aan het uiteinde. Meestal is de cylinder voorzien van schroefdraad om het als opzetstuk aan de laadstok of laadstangen te bevestigen. Met de scherpe punten vat men de poetslap of de laadprop, de ingevette prop van bv. karton, vilt, kurk of rubber om de resterende kruitlading uit te kunnen trekken (1). Gezien de diversiteit aan vuurwapens zijn doorheen de tijd talrijke modellen van dit werktuig ontwikkeld (2). Met sommige kan men ook kogels uittrekken, die in de loop vastzitten (3). Daartoe dient men voldoende kracht uit te oefenen.Het werktuig is nauw verwant aan schroefvormige modellen van de kurkentrekker. [MOT] (1) Jagers woordenboek: 280 s.v. 'prop'. (2) SHAFFER, J. & RUTLEDGE, L. & DORSEY, R.: Gun tools: their history and identification, Eugene, 1992: 97-120. (3) Vandaar het Duitse Kügelzieher, net als het Franse tire-balle, naast tire-bourre (voor de prop) en tire-chiffon (voor de poetslap).