Opzoeken

Plankje met een handvat, dat gebruikt wordt om pleisterwerk door schuren een ruw, zandig oppervlak te geven, of om een betondak af te werken. Het handvat staat niet precies in het midden op het plankje maar zodanig dat men met het voorste deel van het raapbord achter de langs de wand lopende buizen kan schuren. De afmetingen zijn sterk uiteenlopend (van ca. 10 cm/8 cm tot ca. 30 cm/10 cm). De kleinere raapbordjes worden gebruikt voor kleinere vlakken (1). Tegenwoordig bestaan er ook modellen uit kunststof. Zie ook raapspaan. [MOT] (1) JELLEMA: 89 maakt een onderscheid tussen het groot raapbord dat volgens hem gebruikt wordt om het in het ruw gezette werk bij te werken, d.w.z. de gaten te vullen en oneffenheden glad te strijken en het klein raapbord - dat hij schuurbordje noemt - waarmee in ronddraaiende bewegingen de afwerklaag op de ruwe onderlaag wordt aangebracht. Soms wordt om dit schuurbordje een vilten of wollen lap gedaan, om fijner schuurwerk te bekomen.

Het muilijzer is een handwerktuig van de dierenarts om de bek van een koe of paard geopend te houden om veilig de bek te inspecteren. Net als bij de mondopener voor de mens zijn er modellen die zich lenen voor een korte controle van de bek. Andere zijn geschikt voor tandverzorging of chirurgische ingrepen. De meeste modellen hebben een recht houten hecht en de ijzeren constructie is symmetrisch met afgeronde of omgebogen uiteinden om voldoende te klemmen zonder de bek of lippen te verwonden. Sommige modellen hebben een centrale schroef om de hoogte van de opening te kunnen verstellen en te reageren op bewegingen van het paard. Er bestaan ook tangvormige modellen. [MOT]

Ter bescherming van de hand gebruikt de griendwerker een teelklompje bij het planten van stekhout (1). Elke twijg wordt in de grond gestoken dankzij het gewicht van de arbeider. Hij neemt het klompje in de palm van zijn hand, legt het over het uiteinde van de stek en duwt het in de grond. Meestal is het teelklompje de neus van een kinderklomp. Het kan ook het uiteinde van een koehoorn zijn. [MOT](1) Het is onduidelijk of dit om hetzelfde werktuig gaat als een prop. V.D. (1989) s.v. 'prop': gereedschap om wilgestek in de grond te drukken.

De wagenmakerspasser is een vier- of zeskantig houten blok waar, in elk vlak, drie ijzeren punten steken. Met deze passer tekent de wagenmaker de diameter van de naven af. [MOT]

Ei- of paddenstoelvormig, meestal glad volhouten, ivoren of benen voorwerp (ca. 8-10 cm lang; ca. 50-100 gr) waarover een te herstellen stuk stof, bv. een kous, kan worden strakgetrokken. Er bestaan ook eivormige modellen met een groef aan de buitenzijde en een schachtje waarin een haakje kan opgeborgen worden. De paddenstoelvormige maasballen hebben soms een koker in de steel om naalden in op te bergen. Ze zijn niet te verwarren met een houten pureestamper.Enkele of dubbele modellen met een kleine diameter zijn bedoeld om de stof aan de vingertoppen in handschoenen te stoppen. Ook hierbij is de steel soms te openen om breinaalden in te steken. Zie ook de maastang en de stopring. [MOT]

De laarzenknecht is een houten of metalen (nu ook plastic) hulpmiddel om laarzen gemakkelijk uit te trekken. Meestal bestaat hij uit een gaffelvormige tak of plankje (ca. 25-30 cm bij 10 cm). Eronder bevindt zich een dwarshoutje of een metalen steun waardoor de vork of de inkeping ca. 5 cm boven de grond komt te liggen. Het geheel kan ook van metaal zijn. Men steekt de achterzijde van de éne laars in het gaffelvormig uiteinde en de andere voet plaatst men op het plankje. Een ander model bestaat uit een plankje waarin een opening in de vorm van een voet is uitgezaagd (1). Er bestaat ook een vouwbaar model waarbij het plankje in het midden scharniert zodat het makkelijker mee op reis genomen kan worden. De laarzenknecht kan gecombineerd zijn met een borstel of een laarzentrekker. [MOT] (1) ARMINJON & BLONDEL: 336 schrijven dat dit model voorzien kan zijn van een scharnierende lange steel die men als steun kan vastnemen.

De kruishak (D Kreuzhaue) is een samengesteld werktuig met een combinatie van een hak en een bijl, gebruikt door onder meer boomkwekers en ontginners. Hij is net als de aks geschikt voor het rooien van struiken en bomen en het verwijderen van wortels (1). De kruishak is te onderscheiden van de houweel en de timmermansdissel. (1) Functie aangereikt door gereedschapsfabrikant Müller Zeughammerwerk.