Grondstamper (m.)

identificatiecode
ID 1125
morfologie
beroep
beroep
beroep
beroep
beroep
holotype
MOT V 89.0738 L=117cm G=7000gr. Opschrift: 0 17 cm van het ijzer.
holotype
MOT V 2003.0178 L=17cm B=10cm H=117cm G=4000gr
holotype
MOT V 2003.0179 L=93cm B=14cm H=4cm G=2200gr
holotype
MOT V 2011.0549 L=210cm D=8cm G=2545gr. Opschrift Smederij D Denolf B.V.B.A. afb ster / ovaal.
holotype
GEL GE0059 L=37 B=22cm H=129cm G=4700gr
alias
aandammer (syn.)
alias
hompenstamper (syn.)
alias
stamper (syn.)
beschrijving

De grondstamper bestaat uit een rond, vierkantig of rechthoekig houten blok van uiteenlopende afmetingen waar doorgaans een rechte steel in steekt. Wanneer hij van geringe afmetingen is, wordt hij met een ijzeren ring verzwaard. Hij werkt door een op- en neerwaartse beweging zoals een straatstamper en wordt door verschillende vaklui gebruikt (zie ook sleg).

De steenbakker legt er het droogveld mee aan voor bakstenen en tegels. Met een tuinspade spit hij eerst het droogveld om en overdekt het met teelaarde; zo bakent hij tegelijkertijd de juiste ruimte af. Hij trapt vervolgens, voetje voor voetje, de aarde aan en maakt ze met de grondstamper egaal en vast; de steel van zijn stamper heeft vaak een dwarshout als handgreep.

Muren van huizen kunnen van pisé, d.i. aangestampte aarde, gebouwd worden. Daarvoor wordt de grond tussen een houten bekisting met een grondstamper aangestampt. Ook daken worden van dat materiaal gemaakt, maar dan uiteraard zonder bekisting (1).

Ook gietijzeren grondstampers komen voor met een bolronde onderkant, o.m. voor het aanstampen van de bodem van aarden spaarbekkens. Ze wegen zo'n 16 kg (2). Bij het plaatsen van telefoonpalen gaat men met dergelijke grondstampers per laag van 20 cm te werk (3). [MOT]

(1) ORSOLINI: 38. Voor dat werk wordt ook een klopper gebruikt die sterk op de loodklopper gelijkt.

(2) DE MAS: 382.

(3) ''Eenvoudige lessen'': 4.59.