Sapsnijder, tang (m.)

identificatiecode

ID 1020
morfologie

beroep

beroep

beroep

holotype

MOT V 2004.0149 L=12cm B=5cm G=115gr. Opschrift: BRIFFAUT.
beschrijving

Tangetje (ca. 10-15 cm) gebruikt om een ringvormige uitsnijding te maken in de schors en de bast van wijnranken of takken van fruitbomen (1). De bedoeling is een segment (ca. 3-5 mm breed) van schors en bast onder de druiftrossen of het fruit, hetzij op de wijngaardloten van het jaar zelf, hetzij op de ranken en de takken van het vorige jaar, te verwijderen. Door de bast te onderbreken, wordt de neergaande stroom met de voedende bestanddelen - die in de bladeren gevormd worden - tegengehouden en worden deze sappen opgenomen door de bloesem en de vruchten die dikker en vlugger rijp zullen zijn.

De sapsnijder bestaat uit twee gebogen armen (2), die al dan niet met elkaar kruisen en waartussen een veer gespannen zit die de twee kaken bijeenhouden. Een bek bestaat meestal uit twee parallelle bladen met holle snede. De afstand tussen de bladen is gelijk aan de breedte van het segment dat wordt verwijderd (3). Door de bek rond de rank of tak horizontaal heen en weer te draaien snijdt men schors en bast door. Een plaatje, dat tevens de twee bladen verbindt, zorgt ervoor dat schors en bast worden afgeschraapt. Een ander model heeft twee enkele bladen. Dan moet men tweemaal, op de gewenste afstand, een insnijding maken en eigenhandig schors en bast verwijderen.

Naast die sapsnijder, tang bestaat ook een mes (sapsnijder, mes) met twee bladen die evenwijdig in een houten hecht steken (4).

Voor hetzelfde doel wordt soms een entmes gebruikt. [MOT]

(1) Zonder dat het cambium wordt beschadigd, zodat rank of boom nog kan verder groeien.

(2) DUFOUR: 51, toont een model met zeer korte armen.

(3) ''Handboek voor boomkweekerij'' uit DAVID 1975a: 116 beschrijft een tang waarvan de 2 bladen ca. 15 mm van elkaar staan en gebruikt wordt voor het afleggen van loten of te stekken.

(4) N.L.I.: s.v. coupe-sève.