Opzoeken

Afmetingen van de ovenmond De grootte van de ovenmond is een persoonlijke keuze en afhankelijk van het gebruik van de oven. Worden er enkel brood en taarten in gebakken of wil je ook pizza's en geroosterde vleesgerechten bakken? In het laatste geval moet de ovenmond breder en hoger zijn om respectievelijk de pizza's en de roosters in en uit de oven te halen. Toch zijn er enkele algemene regels: de breedte van de ovenmond is steeds in verhouding met de grootte van de ovenvloer zodat de hele vloeroppervlakte bereikbaar blijft. Ze ligt meestal tussen 40 cm en 85 cm; de hoogte van de ovenmond mag niet minder bedragen dan 63% van de (maximale) hoogte van het gewelf. Dit is om, tijdens het stoken, een goede rookafvoer en dus een permanente luchtstroom, nodig voor een goede verbranding, te verzekeren. Om dezelfde reden is het ovengewelf aan de voorzijde even hoog als de ovenmond. Is dat niet het geval, dan zal de rook in de oven neerslaan en zal het vuur doven. De hoogte van de ovenmond varieert...

Vaste grond dieper dan 60 cm "Als de vaste grond zich dieper dan 60 cm bevindt, kan je de funderingssleuf tot op de vorstgrens (dus tot op 60 cm onder het maaiveld) vullen met (gewoon) zand. Dit gebeurt in lagen van ca. 15 cm, die elk steeds met een zware stamper stevig worden aangestampt, zodat het zand als het ware verdicht wordt." (uit AALDERS: 126). "De zandplaat kan vervolgens worden ingewaterd door er met de tuinslang op te sproeien. Door het inwateren klinkt het zand in en wordt een steviger ondergrond verkregen." (uit Bricofiche). waarom moet de fundering minimum 60 cm diep zijn? Deze diepte geldt, in onze streek, als vorstgrens. Daaronder is de grond vorstvrij. Plaats je de funderingvoet hoger, dan kunnen er - door het ontdooien van de bevroren grond - verzakkingen in de fundering optreden.

Sedimentatieproef Je kan zelf de verhouding van klei in de grond nagaan door de verschillende onderdelen volgens hun gewicht te laten bezinken. Vul een goed gereinigde doorzichtige fles (met vlakke bodem) half met proper water en half met de aarde die je wil testen. Voeg er een beetje zout (één eetlepel) aan toe om de oplossing (dispersie) te versnellen. Alles goed schudden en laten rusten tot alle deeltjes zich volgens gewicht (en korrelgrootte) hebben gerangschikt. Als je nu zeer goed kijkt heb je een licht kleurverschil tussen de verschillende lagen. Van onder naar boven heb je respectievelijk kiezelzand - die de grootste korrel heeft -, zand, leem en klei, waarvan kleine deeltjes soms in het water blijven zweven. Ga na of de verhouding van de klei t.o.v. de andere onderdelen 15-30 % bedraagt. Tip: Je kan verschillende types grond naast elkaar testen zodat het verschil in verhoudingen duidelijk te zien is.

Hoeveel broden wil je bakken in je oven? Voor je een bakoven gaat bouwen moet je eerst kiezen hoeveel broden je in één keer wil bakken. Dat bepaalt de afmetingen van de oven. Het MOT heeft aan de hand van gegevens uit de literatuur (zie bibliografie) een bouwplan opgesteld om een goed functionerende oven te bouwen. We opteren voor een kleinere bakoven waarin een achttal broden (diameter ca. 25 cm; ca. 800 gr) in één keer kunnen gebakken worden. Afmetingen van de oven (uit VANDENDAEL: 274):

Aanmaken van leem voor het bekleden van het gewelf

Paardenurine Men is niet zeker dat paardenurine altijd werd toegevoegd aan de bereiding van de leemlaag. Over het nut van de toevoeging van deze urine hebben we verschillende veronderstellingen gevonden: het maakt de leem vuurvaster; de leemlaag verkrijgt een stevig resultaat doordat de urine bij het drogen kristalliseert; het maakt, tijdens het drogen, langs de buitenzijde een waterafstotende film aan; paardenurine bevat ureum, ondermeer gebruikt om kunstharsen (polymeren) te bereiden door het te laten condenseren met een stof (bijvoorbeeld melamine). Doordat het ureum ook in de leemlaag condenseert zou deze steviger worden. We kunnen tot op heden geen van deze stellingen wetenschappelijk verklaren. Heb je suggesties? Laat het ons dan weten (info at mot.be) .

Vorm van het gewelf De vorm van het gewelf moet voldoen aan drie eisen. In de eerste plaats moet je ervoor zorgen dat de constructie niet instort. Vervolgens moet de vorm van het gewelf het mogelijk maken om de thermische zetting tijdens het opwarmen en afkoelen te kunnen opvangen. Tenslotte bepaalt de vorm van het gewelf mee of er een goede warmteaccumulatie en luchtcirculatie mogelijk is. Om een homogeen en goed gebakken brood te bekomen moet er tevens rekening gehouden worden met de afstand tussen het brood en het gewelf, dat als warmtebron dient. constructieve opbouw In dwarsdoorsnede heeft het gewelf de vorm van een ellipsboog of een korfboog, waarbij de krachten zich vooral verticaal verdelen. Zorg ervoor dat de binnenzijde van het gewelf een regelmatige kromme lijn vormt door de bakstenen nauw aan elkaar aan te sluiten. In langsdoorsnede biedt de eivorm de beste mechanische weerstand. thermische zetting Tijdens het stoken zal het gewelf onder spanning komen te staan ten gevolge...

We bespreken hier stapsgewijs het herstellen van een tweeledig bakhuis. Dat type bakhuis komt in onze streken namelijk het meeste voor. Je kan dit stappenplan, mits kleine aanpassingen, ook gebruiken voor de restauratie van een alleenstaande bakoven of van een bakoven die zich binnenshuis bevindt. Nadat je kennis gemaakt hebt met de verschillende onderdelen van een bakoven, kan je je eigen bakoven gaan onderzoeken om te bepalen wat precies hersteld moet worden. Bekijk in de eerste plaats de toestand van het gewelf en de ovenvloer. Dat zijn immers de belangrijkste onderdelen als je opnieuw wil bakken, en ze zijn ook het moeilijkst te herstellen. De toestand ervan kan doorslaggevend zijn voor het al dan niet restaureren van de oven. Beslis je de bakoven te herstellen en weet je wat er moet gebeuren, dan kan je aan de slag.