Opzoeken

ID-DOC: zoek op vorm

Bedankt! Je bent ingeschreven op de nieuwsbrief van het MOT.

Spreekwoorden en zegswijzen: ambachten

ID-DOC: glossarium Onderdelen van de werktuigen Wegens de grote verscheidenheid van de handwerktuigen staat de vorser voor een moeilijkheid. Wanneer hij een werktuig beschrijft, moet hij over een reeks woorden beschikken die de onderdelen en de eigenschappen ervan nauwkeurig aanduiden. Het gaat hier doorgaans om wel omlijnde voorwerpen. De onderzoeker kan zonder grote moeite een glossarium opstellen van de woorden die hij daarvoor gebruikt, met een minder of meer precieze omschrijving van het genoemde. Maar hij bestudeert ook het gereedschap in het algemeen, d.i. allerlei werktuigen. Daarom moet hij ook over een stel benamingen beschikken, die van algemene aard moeten zijn omdat de verschillen tussen die voorwerpen te groot zijn. Het ijzer van een zeis, van een bijl en van een spade dienen bv. door een zelfde naam aangeduid te kunnen worden. Maar hoe heet dan het einde van een houten spade of hamer? Hieronder werden enkele woorden samengebracht die bij het bespreken van een wel bepaald...

Spreekwoorden en zegswijzen: huishouden

Spreekwoorden en zegswijzen: landbouw

Spreekwoorden en zegswijzen: dieren

Het begin In 2007 ontving het MOT een mooie schenking van wellicht de laatste pompboorder in Vlaanderen, Oscar De Wagter uit Hansbeke bij Nevele. Deze man schonk niet alleen zijn werktuigen, hij gaf ook een uiteenzetting over het boren van een houten pomp. Dit was de aanleiding voor het project Pomp boren.

Plaatsen van de pomp Water was een noodzaak op elk erf, bij de woning, bij de bewerking van het land, bij ateliers van vakmannen,... Om aan de bouw van een nieuwe woning te starten, diende men eerst een waterput te graven om de mortel aan te maken, zeker op afgelegen plekken. De locatie van een pomp was zeer weloverwogen, meestal niet ver van de keuken. Soms werd een pomp in of aan een gebouw geïntegreerd in de vorm van een specifiek pomphuis of onder een klein afdak, een lessenaarsdakje. Waterpompen steken maar laag boven de grond uit (ca. 60-100 cm). Er zijn sterke regionale verschillen in waterputten en -pompen. Wij vervaardigden een model zoals op de tekening hiernaast afgebeeld. In streken met ondiep water zoals het Meetjesland kwamen korte steekpompjes voor met een handvat in het verlengde van de stang van de pompzuiger. Elders hanteerde men een lange, dwarse hefboom, die tot boven het hoofd van de gebruiker kan reiken.