Opzoeken

Bibliografie CLEARY R.M. Excavation of a well and wooden pump (off Smith Street, Cork city), in Cork Historical and Archaeological Society, 90 (1985), afl. 2: 120-126. DAVID J. 1974: De haak van de schulpboor, in Ons Heem. 28 (1974), 158-159. DE KEYSER R. 1966: Watervoorziening te Oostkerke in Rond de Poldertorens 1 (1966), 34-36. DE KLERK M. 1983: Nicolaas Van der Veer uit Bakkeveen maakt nog altijd houten pompen in Friesland Post, sept 1983, 11. DEVLIEGHER L. 1998: Landelijk en ambachtelijk leven. Het Provinciaal Museum Bulskampveld te Beernem, Brugge. ESTHER J. en VANTHOURNOUT R. 1994: Arthur Vandendorpe: restaureren, renoveren, Brugge, 210-211. GEERVLIET J.C. 1975: De ouderwetse houten waterpomp in Blaricum Hei en Wei 6 (1975) 2. GSCHWEND M. 1979: Der Tüchelbohrer, Ballenberg.HORSLEY J.E. 1978: Tools of the maritime trades, London. HOS K.: Het maken van een houten pomp voor een waterput, in Gildebrief Ambacht & Gereedschap, 2024: 6-11. JANSSENS A. 1971: Een verdwenen beroep: Pompboorder in Heemkring Het Land...

Indien in de grienden, tussen de stoven van de hakgrienden (zie rijshaak), het onkruid, zoals distels, braamstruiken en lang opgeschoten gras, niet meer met de schoffel kan worden gewied, dan wordt het met de wiedhaak afgesneden (1). Het kan ook met de zeis worden gemaaid. Het onderhoud gebeurt tweemaal per jaar in de zomermaanden, met uitzondering van het eerste en tweede levensjaar na het hakken of snijden van de loten, waarbij het meerdere keren nodig kan zijn. De wiedhaak bestaat uit een sikkelvormig blad (grootste breedte is ca. 6 cm) waarvan het uiteinde om een korte steel (ca. 30-35 cm) is geplooid en daaraan wordt vastgespijkerd. Een haakje verbindt het blad en de binnenzijde van de steel en voorkomt het achteroverbuigen van dat blad. Er bestaan modellen voor linkshandigen en voor rechtshandigen. Een minder courant model met angel bestaat ook. [MOT] (1) In de snijgrienden gebeurt het wieden met een sikkel (HESSELING: 54). VAN BREEN: 51 meldt "een gewone sikkel, waarmee men riet en sek snijdt, en gras van...

De loodgieter gebruikt een draadsnij-ijzer voor het snijden van uitwendige schroefdraad aan buizen. De snijdraad bevindt zich in een cilindrisch onderdeel (ca. 10-15 cm doorsnede), waarvan het verlengde op het uiteinde van de buis - die vastgeklemd zit - geplaatst wordt en aldus dienst doet als geleider; op deze wijze staat het draadsnij-ijzer steeds loodrecht op de buis. Het draadsnij-ijzer kan één of twee lange (ca. 50 cm) rechte handvatten hebben, die meestal demonteerbaar zijn. De draad wordt gesneden door het draadsnij-ijzer volledig rond de buis te draaien. Wanneer er maar één handvat is, kan het draadsnij-ijzer uitgerust zijn met een palrad zodat het niet volledig rondgedraaid moet worden. De snijdraad zelf is vervang- of verstelbaar om draad aan buizen van verschillende diameter te kunnen snijden. Zie ook draadsnij-ijzer (voor bouten). [MOT]

De knabbelschaar (1) dient om een smalle strook metaalplaat weg te knippen. Daartoe beweegt een strip metaal tussen de kaken heen en weer en knabbelt als het ware materiaal weg, daar waar andere plaatscharen de randen vervormen of rafelen. Bij sommige modellen vormt een kaak een aambeeld. De knabbelschaar is zeer geschikt om gebogen lijnen te knippen en voor dunwandige buizen en sommige kunststoffen (2). [MOT] (1) CLASON: 1650 s.v. 'nibbling cutter' (2) LADIGES: 63; JACKSON & DAY: 248

Een rekhamer is een relatief lichte hamer (ca. 250-600 gr) met een brede baan om metalen te pletten of te rekken, bijvoorbeeld om een plaat uit te drijven (1). Hij kan dus net als de uitdeukhamer gebruikt worden voor carrosseriewerk. Men kan er gerichter en sneller mee slaan dan met de strekhamer of vlakhamer. Zo kan men de baan beter in het materiaal doen dringen en verplichten om uit te zetten. Dit gebeurt liefst niet te nauw bij de boord van het metalen werkstuk, om braamvorming aan de zijkant te vermijden (2). De ronding van de pen van een rekhamer kan verschillende vormen aannemen. [MOT] (1) Tech-Term 1.20 (2) GOORMANS, POELMANS & VANSTIPHOUT: 81.

Naast een messenplank kan men tafelmessen van niet roestvrij staal ook blank schuren met behulp van een messenschuurder. Dat bestaat uit een rechthoekig (ca. 5 cm bij 3 cm) plaatje van elastisch materiaal of schuursteen waar in een schuine hoek een houten handvat op vastzit. Men wrijft de messenschuurder over het lemmet tot het opnieuw blank is. Er bestaan ook toestellen, die op de tafel (1) worden bevestigd, waarbij twee metalen schijven (diam ca. 10 cm) in beweging worden gebracht door middel van een zwengel en een overbrenging met tandraderen. De verstelbare schijven liggen ofwel met hun plat vlak tegen elkaar en zijn voorzien van een leren bekleding, ofwel liggen ze in het verlengde van elkaar en is de omtrek bekleed met leer. Dat laatste model is ook voorzien van een geleider om het mes met het ene hand mooi tussen de twee banden, al dan niet voorzien van kuispoeder, te steken. Met de andere hand wordt dan aan de zwengel gedraaid. [MOT] (1) ''Farm and horticultural equipment collector'' 50 (2000): 13, toont...

Wanneer men een fles ontkurkt en de kurk belandt per ongeluk in de fles, kan hij er gemakkelijk uit gehaald worden met een kurkuithaler. Die bestaat uit drie lange, smalle metaaldraden die op het uiteinde omgebogen zijn en waarmee de kurk vastgegrepen en uit de fles getrokken kan worden. [MOT]

De handstikmachine (1). Deze nieuwe werktuigfiche is in opbouw. [MOT] (1) Eigen benaming onbekend. Zie gebruiksaanwijzing van het 'Handstick-Apparat'.