Opzoeken

Handwerktuig met een vervangbaar en eventueel verstelbaar (1) snijwieltje van gehard staal of een diamant (2) - d.i. een in metaal gevatte splinter diamant - bevestigd in een houten, metalen of kunststoffen hecht. Het te snijden glas wordt op een vlakke ondergrond gelegd en langs een liniaal met het snijwieltje of de diamant ingesneden. Grote stukken worden dan afgebroken door het glas lichtjes op te lichten en neer te laten vallen; het glas breekt dan af langs de breuklijn. Soms heeft de glassnijder een bolvormig uiteinde of een hamervormig kopeinde, waarmee aan de onderzijde langs de breuklijn op het glas geklopt wordt, zodat het zou breken. Wanneer er een klein stukje glas afgebroken moet worden, gebeurt dit met behulp van een afgruistang of glasgruizer (3). Dat laatste is een stangetje of plaatje met inkepingen, overeenkomend met de verschillende dikten van vensterglas. Vaak is de glasgruizer echter in één werktuig verenigd met de glassnijder. Bij sommige modellen is het uiteinde...

ID-DOC: glossarium Onderdelen van de werktuigen Wegens de grote verscheidenheid van de handwerktuigen staat de vorser voor een moeilijkheid. Wanneer hij een werktuig beschrijft, moet hij over een reeks woorden beschikken die de onderdelen en de eigenschappen ervan nauwkeurig aanduiden. Het gaat hier doorgaans om wel omlijnde voorwerpen. De onderzoeker kan zonder grote moeite een glossarium opstellen van de woorden die hij daarvoor gebruikt, met een minder of meer precieze omschrijving van het genoemde. Maar hij bestudeert ook het gereedschap in het algemeen, d.i. allerlei werktuigen. Daarom moet hij ook over een stel benamingen beschikken, die van algemene aard moeten zijn omdat de verschillen tussen die voorwerpen te groot zijn. Het ijzer van een zeis, van een bijl en van een spade dienen bv. door een zelfde naam aangeduid te kunnen worden. Maar hoe heet dan het einde van een houten spade of hamer? Hieronder werden enkele woorden samengebracht die bij het bespreken van een wel bepaald...

Bij het onderhoud of de restauratie van de maalstenen, gebruikt de molenaar of molenbouwer een bilhamer (1) om te billen, de maalsteen scherpen door groeven te houwen om het malen te vergemakkelijken. De kerven in een maalsteen uit natuursteen vormen vaak een soort tekening met schuine, radiale groeven, die door de wrijving tussen beide stenen uitslijten en dus opnieuw uitgehamerd dienen te worden (2). De kop loopt steeds aan beide zijden naar onderen uit tot een scherpe pen, uitzonderlijk in de vorm van een omgekeerde piramide met brede punt. Hij is vrij zwaar in verhouding tot zijn omvang, de uiteinden zijn van zeer hard staal vervaardigd. Er zijn twee hoofdmodellen te onderscheiden. Bij het eerste steekt een houten steel (ca. 20-30 cm lang) in het oog van een lange, smalle symmetrische kop (ca. 12-28 cm lang). Het andere heeft een langer hecht met breder uiteinde en een rechthoekig gat, een uitsparing in het hout, vaak versterkt met ijzeren beslag, waarin een verwisselbare kop wordt...

Het bouwen van de keermuren

Handwerktuig waarmee de kanten van het gazon worden afgestoken. Bij nauwkeurig werken geschiedt dit langs een richtsnoer. De graskantsteker maakt een korte rechte snede, maar met enige oefening kunnen ook gebogen lijnen langs het gras worden gestoken. Hij heeft een halvemaanvormig ijzeren blad (breedte 20-22 cm) dat door middel van een dille of een angel - verstevigd met 2 veren en een beslaghuls - aan een houten of ijzeren knop- of T-steel (ca. 70-125 cm) is bevestigd. Bovenaan is het blad soms voorzien van een voetsteun om de schoen van de gebruiker niet te beschadigen. Niet te verwarren met de zodensteker waarvan het zwaar blad de vorm heeft van een driehoek. Zie ook borduurafsnijder (roterend) en zodensnijder. [MOT]

Deze nieuwe werktuigfiche is in opbouw.Zie ook de ploegsleutel en ploegstok. [MOT]

Het plaatsen van een ondersteunende laag