Reeschaaf (v.)

identificatiecode

ID 111
morfologie

beroep

holotype

MOT V 81.0223 a-c3 0 L=85cm B=7cm H=18cm G=4130gr. Opschrift: PEUGEOT ACIER FONDU A GARANTIE.

alias

reischaaf (syn.) (MERTENS: 1.10)

alias

rijschaaf (syn.) (VAN KEIRSBILCK 1898: 346)

alias

handschaaf (syn.) (VAN KEIRSBILCK 1898: 346)

alias

reedschaaf (syn.) (VAN KEIRSBILCK 1898: 346)

alias

langschaaf (syn.) (VAN KEIRSBILCK 1898: 346)

alias

voegschaaf (syn.) (VAN KEIRSBILCK 1898: 346)

alias

raschaaf (syn.) (VAN KEIRSBILCK 1898: 346)

alias

lange fijnschaaf (syn.) (VAN KEIRSBILCK 1898: 346)
beschrijving

De reeschaaf (1) (2) is een tot één meter lange schaaf met keerbeitel, een handvat en soms een hoorn. Ze dient om lange, reeds met de voorloper bewerkte stukken volmaakt glad te schaven. Soms worden één of twee dwarsstokken op of in het blok bevestigd om met zijn tweeën te kunnen werken: één vakman duwt, een andere trekt. Soms wordt een touw aan de voorste dwarsstok gebonden.

Omdat deze schaaf fijn werk moet verrichten, is de hoek van de beitel tamelijk groot en de ruimte voor de snede klein (zie glossarium). Deze laatste is volkomen recht, alleen de hoeken zijn afgerond om geen sporen na te laten. [MOT]

(1) Een kleine reeschaaf, al dan niet met handvat, wordt soms strijkblok (ook donder: DEBO: s.v.) genoemd; JORIS & ROUSSEAU: 7 spreken van een halve of korte reischaaf.

(2) Fr.: varlope, galère wanneer er dwarstokken doorsteken (ook plane: FELIBIEN: 714). Op de platen Layettier 1.6 en 2.1 van de Encyclopédie zijn galère en grand rabot echter gelijkbetekenend en duiden ze een schaaf aan zonder dwarsstokken. Voor JAUBERT: 2.167 is de galère "une espèce de rabot qui a une queue sur le derrière et une forte cheville qui le traverse sur le devant". Het werktuig dient om lood te schaven.