Opzoeken

De kimschaaf is een schaaf van de kuiper om de top van de duigen gelijk te schaven zodat de geleider van de kroosschaaf of van de krooszaag erop zou kunnen glijden (1). Het is een schaaf van ca. 30-40 cm zonder keerbeitel, waarvan het blok zijdelings gebogen is. Daar de zool vlug verslijt, wordt er dikwijls een metalen plaat op bevestigd. [MOT] (1) Hiervoor wordt ook soms een blokschaaf gebruikt.

Met de kleerborstel verwijdert men stof, pluisjes, e.d. van kleren. Hij heeft korte (ca. 2 cm), stevige haren die toch soepel genoeg zijn om bij het borstelen de kleren niet te beschadigen (1). Men gebruikt de kleerborstel met stevige vegende bewegingen - nooit al schrobbend - eerst tegen de vleug van het textiel (2) in om ongewenst stof, vuil en haar te verwijderen. Vervolgens met de vleug mee voor een mooi eindresultaat. Met een licht vochtige borstel kan je de kleding opfrissen. Meestal gelijkt de kleerborstel op een schoenborstel zonder handvat (bv. MOT V 85.0265). Hij telt echter drie keer meer haarbundels uit zacht everzwijn-, varkens-, paardenhaar of kunststofvezel (3). Er bestaan ook modellen met een handvat (bv. MOT V 2021.0168), dubbele kleerborstels met een harde en een zachte borstelzijde voor het verwijderen van modder of vuil, en voor delicate vezels, of een combinatie met een hoedenborstel. Sommige modellen kunnen worden opgehangen aan een plankje met haakje (bv. MOT V...

De schieman gebruikt de kleedkuil (1) om touw te bekleden, d.i. een dun touwtje rond een dikker te draaien teneinde het afschavelen te voorkomen, en de kuiper om een rond de uiteinden van een hoepel gedraaide teen aan te spannen. Het is een houten of metalen cilinder (middellijn ca. 3-9 cm; lengte ca. 4-7 cm) met rechte steel van ca. 20 cm, waarin een groef in de lengte gesneden is. De groef wordt op het touw of op de hoepel geplaatst en het touwtje 2-3 maal, de teen éénmaal rond de steel gedraaid. De vakman doet dan de kleedkuil rond het touw of de hoepel draaien. Een gewone stok of een stuk duig van ca. 30 cm met drie gaten (2) of een plankje met twee gaten (3) vervangt soms de kleedkuil. [MOT] (1) Volgens PILAAR: 125, BLY: 212, V.D., de ''Maritieme Encyclopedie'' enz. zijn moskuil en kleedkuil gelijkbetekenend maar volgens TIDEMAN: 224 is de moskuil een houten hamer om op een beitel te slaan, volgens MOSSEL: s.v., een houten hamer om mos te pletten, volgens AUBIN: s.v. maillet, een...

De kikker is een tangvormig instrument om draden en kabels stevig aan te spannen. Hij bestaat in zeer diverse modellen en formaten, met steeds een bek als werkend deel.De bek wordt dichtgeknepen door een (dubbele) hefboom aan te trekken. Aan het andere uiteinde zit een ring. Door een touw aan de ring te verbinden en aan te trekken, kan een kabel, al dan niet met behulp van een takel, tussen palen worden opgehesen en aangespannen. In de verbinding naar de ring zit soms een blokje voor een katrol ingebouwd (bv. MOT V 84.0544).De kikker helpt bij het spannen van draden voor omheiningen. De lijnwerker gebruikt hem om lange kabels, vroeger telegraafdraden, te klemmen.De hopteler gebruikt een zwaar tangvormig model (MOT V 2022.0044) om hopdraden aan te spannen (zie onderstaande afbeelding). De geribde bek gelijkt enigszins op een draadtrektang.Andere afwijkende modellen bestaan uit een handschroef en een klein palrad of hijsblok (bv. MOT V 95.0278). De kikker is soms deel van een trekduivel....

Werktuig uit hout, zilver, tin of ijzer (1) om het uitstekend boteinde van een schapenbout of ham vast te houden bij het versnijden. Verschillende modellen bestaan. Het werkend deel kan vervaardigd zijn uit 2 holle bekken waartussen de bout steekt. De bekken kunnen dichter bij elkaar geschroefd worden en zijn al dan niet voorzien van een scharnier en veer. Het geheel steekt in een houten of benen handvat. Het hecht van een ander model is op het einde uitgehold zodat de bout erin gestoken kan worden. Een schroef door de wand drukt het been tegen de andere wand (2). Het werktuig kan van hout of koper zijn. Nog een ander model bestaat uit twee hefbomen van de derde soort verbonden door een veer. De kaken zijn rechthoekig en langs de binnenzijde voorzien van piramidevormige knopjes. Ook hier is een stelschroef om de bout tussen de kaken te kunnen klemmen (3). (1) ARMINJON & BLONDEL: 266 vermeldt ook keramiek. (2) Bv. ARMINJON & BLONDEL: 267. (3) Bv. ARMINJON & BLONDEL: 267.

Handwerktuig dat bestaat uit een hakvormig blad (zie hak) (ca. 7-10 cm bij 5-7 cm) en twee of drie tanden (ca. 10 cm), die tegenover elkaar, haaks aan een rechte steel bevestigd zijn. De verbinding gebeurt door middel van een angel, een oog of een dille. De klauwkrabber wordt gebruikt om te wieden en om de bovenste laag van de grond los te hakken. De klauwkrabber is te onderscheiden van het klauwkrabbertje door middel van de lengte van de steel: ca. 120 cm voor de klauwkrabber tegenover 30-40 cm voor het klauwkrabbertje (1). Zie ook tweetand, krabber, klauw met lange steel/klauw met korte steel, roterende tuinklauw en mestkrabber. [MOT] (1) Zie DAVID: La serfouette, un outil "flamand"?.

De klauwhamer is een hamer - die sterk op de hoefhamer van de hoefsmid lijkt - met vierkantige of ronde baan, van 300-900 gr, waarvan de gebogen pen gespleten is. De klauw dient om nagels uit te trekken (1). Daarvoor vat de timmerman zijn hamer met het ijzer onder zijn hand, plaatst hij de nagel in de spits toelopende spleet en trekt hij de steel achteruit. Wegens de kracht die op de verbinding uitgeoefend wordt, is ze vaak door twee veren versterkt. Zie ook tengelhamer. [MOT] (1) De dubbele klauw - twee klauwen boven elkaar - komt slechts uitzonderlijk voor (vb. SLOANE: 99). Deze werd waarschijnlijk gebruikt om lange nagels uit te trekken.

De dierenarts knipt de nagels van katten en honden met een klauwenschaar. De kaken bestaan uit een vaste kaak met uitsparing voor de nagel en een snijdende kaak, die over de uitsparing glijdt en de nagel knipt. Een veer op één van de armen opent de tang automatisch (1). [MOT] (1) De term klauwentang wordt gehanteerd voor een artsinstrument.

Krijt in de vorm van plat vierkantig (va. 5 bij 5 cm; dikte ca. 0,8 cm) blokje om pasvormen op goed af te tekenen. Het bestaat in verschillende kleuren (wit, geel, rood en blauw), geeft niet af op de handen en het kan gemakkelijk afgeklopt worden. Soms wordt het kleermakerskrijt in een krijthouder gestopt, met scherpe rand om het krijt aan te scherpen (1). [MOT] (1) Zie MIDGLEY & LAWTHER: 280.

De kleermakersschaar is een grote (ca. 25-40 cm) schaar, volledig van metaal of met plastic omhulde armen, waarvan de armen omhoog gebogen zijn opdat de bek plat kan blijven tijdens het knippen van de stof. [MOT]